Dogoterapia - jak może pomóc dzieciom w prawidłowym rozwoju?

Chyba każdy miłośnik zwierząt wie, że psy mają niezwykłe umiejętności. Potrafią nie tylko wpatrywać się w nas godzinami – najczęściej z niemą prośbą o coś smacznego – ale również pomóc w trudnych chwilach. I nie chodzi tylko o obronę przed niepożądanymi gośćmi. Nie, psy potrafią poprawić nastrój, wspomóc w terapii sensorycznej i zapewnić niezbędne do rozwoju poczucie bezpieczeństwa. Na czym dokładnie polega dogoterapia? Czy posiadanie psa od razu wiąże się z wprowadzeniem tego rodzaju terapii u dziecka? Jak znaleźć specjalistę, który nakieruje nas na prowadzenie terapii z psem? Na te i wiele innych pytań poznasz odpowiedź w naszym tekście.

Czym dokładnie jest dogoterapia i jakie są jej korzenie?

 Wielu rodziców zadaje sobie pytanie: co to jest dogoterapia i w jaki sposób może pomóc mojemu dziecku? Co ciekawe, dogoterapia znana była już w IX wieku naszej ery, choć oczywiście nikt wtedy tak o niej nie myślał. A jednak, udokumentowany przypadek z belgijskiego klasztoru pokazuje jak w soczewce, dlaczego psy są tak wyjątkowe. Zwierzęta miały zajmować się dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną, bawić się i spać z nimi, zapewniając poczucie bezpieczeństwa. Niestety ze względu na status społeczny osób z niepełnosprawnościami, łagodna terapia z udziałem zwierząt nie mogła się rozwijać. Dopiero w XVIII wieku, w kwakierskim ośrodku, wprowadzono terapię z wykorzystaniem psów. Zajęcia były długoterminowe, gdyż właśnie takie działania mogły zapewnić chorym wsparcie i spokój. W XIX wieku na dogoterapii skorzystały osoby słabowidzące i niewidome, z którymi najczęściej kojarzy się terapeutyczne wsparcie psów.

Psy wspierały jednak nie tylko niewidomych, ale także chorych na epilepsję, żołnierzy ze stresem pourazowym i właśnie dzieci. Co ciekawe, dogoterapią z najmłodszymi zajmowała się Anna Freud, córka Zygmunta Freuda. Psy stały się dla dzieci pomocą po traumie związanej z koszmarem II wojny światowej i Holokaustu. Kolejnym przełomowym momentem była pierwsza psia terapia z dzieckiem z zespołem Aspergera. Poprowadził ją Boris Levinson, który wprowadził “pet therapy” do świata nauki. W Polsce dopiero w 2004 roku powstał Polski Związek Dogoterapii, a w 2006 Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne.

Dogoterapia czy też kynoterapia przeszła daleką drogę, by móc wspierać dzieci z różnymi schorzeniami, problemami natury psychicznej i fizycznej. Na czym polega dogoterapia? Wbrew pozorom to bardzo szeroka dziedzina naukowa, która umożliwia grupowe bądź indywidualne terapie ze specjalnie przeszkolonymi psami. PTK wyróżnia trzy formy terapii z psem:

• Spotkanie z psem (SP) – spontaniczna zabawa z psem, podczas którego dziecko może przełamać lęk do ludzi i otoczenia. Terapia stymuluje rozwój zmysłów i daje mnóstwo radości i satysfakcji z obcowania z psem. Może być indywidualna bądź grupowa.
• Edukacja z psem (EP) – to terapia, która ma za zadanie zmotywować do nauki. Jest odpowiednia na przykład dla dzieci, które z różnych powodów mają trudności z przyswajaniem wiedzy. Usprawnia sfery – poznawczą i intelektualną. Często takie zajęcia odbywają się w przedszkolach i szkołach.
• Terapia z psem (TP) – to terapia z konkretnym, ustalanym indywidualnie celem. Planowana jest z lekarzem, psychologiem bądź rehabilitantem. TP zawsze jest dokumentowana.

Wiesz już, jak szeroką dziedziną jest dogoterapia. Co to znaczy dla Twojego dziecka? Że terapia z udziałem psów ciągle się rozwija i może być istotnym wsparciem przy zaburzeniach sfery intelektualnej, społecznej, psychicznej i fizycznej.

Czytaj także:

Skoki rozwojowe - co musisz o nich wiedzieć?
Rozwój mowy u dziecka - co zrobić, gdy pojawiają się problemy?
Przytulanie - co daje całej rodzinie?
Jak radzić sobie z wybuchami złości u dziecka?

Dogoterapia dla dzieci – dlaczego akurat psy pomagają w terapii dla dzieci?

Dogoterapia dla dzieci to konkretna terapia, prowadzona przez specjalistę oraz psa terapeutycznego. Czy więc powiedzenie, że pies jest najlepszym przyjacielem człowieka to prawda? W znacznej mierze tak. To właśnie on potrafi pozytywnie wpłynąć na samopoczucie – na przykład poprzez przytulanie się. Pamiętaj, że psy doskonale wyczuwają emocje, dlatego same są w stanie przyjść do swojego człowieka, by zapewnić mu wsparcie. Długotrwały kontakt z psem jest odstresowujący, relaksuje, a co za tym idzie, zmniejsza napięcia dnia codziennego – zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Co nie mniej ważne, psy zachęcają również do ruchu, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na najmłodszych zagrożonych nadwagą lub otyłością. Między innymi dlatego to właśnie psy wykorzystywane są w terapii dziecięcej. Są to zwierzęta, które bardzo łatwo nauczyć konkretnych zadań. „Tresura” z kolei umożliwia wyszkolenie psich terapeutów. Oczywiście nie tylko psy biorą udział w terapiach. Animaloterapia jest prowadzona z udziałem różnych zwierząt, chociażby osłów, alpak czy koni. Nadal to dogoterapia jest najpopularniejsza.

Czytaj także:

Zdolne dziecko - jak rozwijać jego talent?
Filmy i oglądanie telewizji - jak wpływają na rozwój dziecka
Bajkoterapia - co to takiego i kiedy ją zastosować?
Mamo, w szafie jest potwór - jak radzić sobie z lękiem u małych dzieci?

Jakie cechy psa sprawiają, że jest on odpowiedni do dogoterapii?

Wiesz już, czym jest dogoterapia. Ale czy wszystkie psy mogą okazać się zwierzęcymi terapeutami? I każdy kontakt ze zwierzęciem jest wsparciem? Niestety nie. Wybór psa terapeutycznego to skomplikowany proces, a wymagania, jakie musi spełnić czworonóg, wcale nie są małe. Dodatkowo każdy psi terapeuta musi przejść szkolenie i zdać egzamin. Jeśli więc zastanawiasz się, czy Twój pupil może być psem terapeutycznym, koniecznie sprawdź, jakie zadania musiałby spełniać.

• Psy terapeutyczne muszą być bezpieczne i budzić poczucie bezpieczeństwa. Rasa ma tu niebagatelne znaczenie. Do kynoterapii nie przystosowuje się więc psów stróżujących, obronnych czy bojowych, gdyż ich pierwszą, odruchową reakcją na wiele sytuacji, może okazać się agresja.
• Do kynoterapii wybiera się psy hodowlane, zdrowe, ze zdrowych rodziców. Pies nie może mieć wad genetycznych, a hodowla musi być sprawdzona i bezpieczna. W żadnym wypadku zwierzę nie może pochodzić z pseudohodowli, w których bardzo często psy są traktowane jak rzeczy.
• Już szczenięta, które mają w przyszłości stać się terapeutami, poddawane są stymulacji neurologicznej i socjalizacji z człowiekiem. Taki pies powinien być ciekawy świata, zrównoważony, kontaktowy i chętnie współpracujący z człowiekiem.
• Najczęściej wybieranymi rasami psów terapeutycznych są: golden retriever, labrador retriever, cavalier king charles spaniel, pudel, samoyed i berneński pies pasterski.

Jak więc widzisz, w istotnym zadaniu, jakim jest dogoterapia, rasy psów mają znaczenie. Czy jednak terapeuci muszą być rasowi? Nie. Jednak ważne jest, by móc sprawdzić chociaż rodziców danego psa, by dowiedzieć się, jakie mieli charaktery. Niestety pies schroniskowy, przygarnięty, może okazać się zbyt straumatyzowany, by rozpocząć terapeutyczną pracę z człowiekiem.

 Czytaj także:

Inteligencja emocjonalna u dziecka - jak ją rozwijać?
Jak uczyć dziecko samodzielności?
Jak nauczyć dziecko liczyć? Zabawy matematyczne
Jak nauczyć dziecko czytać? Porady Bambino

Dogoterapia – zalety. Jakie są główne korzyści dogoterapii dla dzieci? W jakich sytuacjach dogoterapia może okazać się pomocna dla malucha?

Wiele można mówić o tym, czym jest dogoterapia. Zalety tego rodzaju terapii są jednak dla rodziców najważniejszym wyznacznikiem. Przejdźmy zatem do konkretów. W czym pomaga dogoterapia?

• Kynoterapia zmniejsza odczuwanie lęku. Może więc okazać się pomocna w sytuacji, w której dziecko nie radzi sobie ze zmieniającą się rzeczywistością bądź przeszło traumatyczne zdarzenie.
• Terapia z udziałem psa przełamuje lęk – nie tylko przed zwierzętami, ale i przed ludźmi, nowymi sytuacjami.
• Spotkania rozwijają motorykę małą i dużą dzięki odpowiednio zaplanowanym działaniom. Zabawa z psem stymuluje zmysły i pozwala ćwiczyć koordynację oraz orientację przestrzenną. To niezwykle istotne u maluchów z zaburzeniami integracji sensorycznej.
• Dla dzieci, u których występują trudności z komunikowaniem się z otoczeniem, nieśmiałość, lęk przed odrzuceniem, niska samoocena, dogoterapia jest wyjątkowo pomocna. Pozwala na budowanie trwałych więzi na zasadzie przyjaźni i poczucia bezpieczeństwa. Bez oceniania, bez lęku.
• U dzieci ze spektrum autyzmu, dogoterapia jest elementem terapii, mającym kształtować umiejętność okazywania emocji, wyzwalania spontanicznych reakcji u dziecka, budowania poczucia własnej wartości i pozytywnych więzi.
• Kynoterapia to także wsparcie dla aktywności. Spotkania z psimi terapeutami są więc zalecane dzieciom z nadwagą lub otyłością bądź narażonym na te choroby.
• Spotkania z psem relaksują, poprawiają samopoczucie, a to może być niezwykle pomocne w przypadku wielu chorób psychofizycznych. Dlatego kynoterapia stosowana jest u dzieci z depresją, stanami lękowymi, ale też z nowotworami.

Co daje dogoterapia dla dzieci? Realne efekty, które widoczne są u maluchów z różnymi problemami. Lista cały czas się wydłuża, a psi terapeuci radzą sobie z kolejnymi trudnymi zadaniami.

Jak znaleźć odpowiedniego specjalistę od dogoterapii? Skontaktuj się z PTK

Instruktor dogoterapii to trudny zawód, który wymaga nie tylko wielu przygotowań, ale i odpowiednich certyfikatów. Jeśli chcesz, by Twoje dziecko korzystało z kynoterapii, warto dowiedzieć się jak najwięcej o specjalistach w swojej okolicy. W tym celu najlepiej skontaktować się z Polskim Towarzystwem Kynoterapeutycznym, które udostępni Ci rejestr Certyfikowanych Kynoterapeutów.

Jak przygotować dziecko na pierwszą sesję dogoterapii?

Aby przygotować się na dogoterapię, warto przede wszystkim spokojnie i szczerze porozmawiać z dzieckiem. Wytłumacz mu, że niedługo spotkacie się z psim terapeutą, który ma za zadanie pomóc w danym problemie. Nie mów o tym, jak o sytuacji stygmatyzującej, lecz jak o szansie na poczucie się lepiej. Oczywiście sposób rozmowy dostosuj do wieku dziecka, uwzględniając spokojne wytłumaczenie sytuacji i opis waszego pierwszego spotkania. Opowiedz o tym, jak będzie wyglądać pies, z którym się spotkacie i jak dziecko będzie mogło się z nim bawić. Takie informacje oczywiście otrzymasz od terapeuty. Zwróć uwagę na to, by nie zmieniać niczego w Waszych codziennych rytuałach. Jeśli w Waszym domu królują kosmetyki dla rodziny, używaj ich tak samo. Pies z czasem przyzwyczai się, że kosmetyki dla dzieci to właśnie ten zapach, którego powinien się spodziewać. A po spotkaniu ze zwierzęciem zadbajcie o higienę. Chwyć mydło dla dzieci Umyj rączki Bambino i naucz malucha, że zawsze po zabawie z psem czy kotem należy umyć dłonie.

Czy dogoterapia sprawdzi się akurat w Waszym przypadku? To bardzo prawdopodobne. Psy wspierają dzieci z wieloma problemami natury psychicznej i fizycznej. Dowiedz się, jak mogą pomóc swojemu maluszkowi.