Jak wybrać mądre bajki dla dzieci?

W dzisiejszych czasach dzieci od najmłodszych lat spędzają długie godziny przed ekranami. Oglądane bajki są często piękne wizualnie, jednak nie wszystkie przekazują bezpieczne i dostosowane do możliwości poznawczych małych widzów treści. Jak wybrać mądre bajki dla dzieci, które nie tylko pięknie wyglądają, ale też mają wartościową fabułę? Czy popularne bajki Disneya są na pewno bezpiecznym wyborem dla dzieci w każdym wieku?

Mądre bajki dla dzieci do oglądania - wybór nie może być przypadkowy!

Aby wybrać mądre bajki dla dzieci, które w dodatku będą odpowiednie dla ich wieku, należy podejść do tematu świadomie. Obecnie wielu rodziców może czuć się przytłoczonych wyborem bajek dla dzieci na YouTube, w telewizji lub serwisach streamingowych. Nierzadko skutkuje to sugerowaniem się tym, jakie filmy polecają rodzice innych, często starszych, dzieci – a to, co odpowiednie dla sześciolatka, niekoniecznie jest mądrą bajką dla 3- lub 4-latka.

Mądre bajki i filmy dla małych dzieci powinny mieć spokojną akcję, a obraz nie powinien zawierać zbyt wielu szczegółów. Jeśli chodzi o sam ich przekaz, najlepiej by odzwierciedlały codzienne sytuacje, które dziecko może potem naśladować, budując nowe zdolności motoryczne lub poznając nowe słowa. Dopiero z czasem można dziecku zacząć podsuwać bardziej dynamiczne produkcje, a także takie, które budują świadomość emocjonalną.

Mądre bajki a przemoc

Może się wydawać, że mądre bajki dla dzieci nie będą zawierały przemocy. Nie do końca jest to prawda. Sceny walki lub toksycznych zachowań w relacjach między bohaterami (to też rodzaj przemocy!) pojawiają się w nich wyjątkowo często.

Może się wydawać, że nie ma to większego znaczenia - w końcu kto z nas w dzieciństwie nie oglądał bajek o wojownikach czy żołnierzach. O ile jednak wspominamy tutaj mądre bajki dla 7- lub 8-latka tak należy pamiętać, że absolutnie nie nadają się one dla dzieci o kilka lat młodszych.

Nawet jeśli dorosłemu “bijatyka” między animowanymi postaciami wydaje się zabawna, nie należy takich scen pokazywać kilkuletniemu dziecku, które najprawdopodobniej nie zrozumie, dlaczego bohaterowie bajki mogą się bić, a ta sama czynność w prawdziwym życiu jest nie do przyjęcia. Nie chcemy przecież, by dziecko zaczęło naśladować tego typu zachowanie, kojarząc je z rozwiązaniem napotkanego problemu!

Co więcej, nawet w przypadku mądrych bajek dla starszych dzieci sceny kłótni czy złego zachowania są zazwyczaj wstępem do morału i lekcji, jaką dziecko może z nich wyciągnąć. W ten sposób twórcy budują wzorzec „niezgoda rujnuje, zgoda buduje”, kierując małego widza do rozwiązania problemów drogą pokojową. Dzięki temu dziecko może docenić wagę przeprosin w relacjach z rodziną czy rówieśnikami, a także lepiej zrozumieć ideę pomocy i koleżeństwa.

Wartościowe bajki dla najmłodszych – stereotypy

Klasyczne baśnie, które większość z nas zna z dzieciństwa (np. Królewna Śnieżka czy Kopciuszek), kojarzą się z magią i pięknem, jednak to nie zawsze przykład tego, jaka powinna być mądra bajka. Zwłaszcza przy takich klasykach warto omawiać z dzieckiem przeczytaną lub obejrzaną opowieść, upewniając się, że jej przekaz został odpowiednio zrozumiany.

Dlaczego to takie ważne? Niektóre bajki mogą przyczyniać się do pogłębiania stereotypów, według których kobieta w opresji może być uratowana jedynie przez księcia, a jego miłość jest nadrzędnym celem jej życia.

Udowodniono też, że kontakt z tego rodzaju przekazem sprawia, że dziewczynki mniej chętnie rozwijają zainteresowania uznawane za mniej kobiece, a także przykładają większą uwagę do wyglądu niż rozwoju intelektualnego. To z kolei może przełożyć się na wybory zawodowe w przyszłości. Uważa się, że istnieje związek między treściami, które są prezentowane dziewczynkom w dzieciństwie, a rzadszym wybieraniem przez nie np. ścieżki zawodowej związanej z techniką czy naukami ścisłymi w przyszłości, nawet jeśli mają takie predyspozycje.

Dlatego warto tutaj dopisać rolę rodzica – mądre bajki to takie, które dziecko jest w stanie zrozumieć, ale także zbudować na ich podstawie własne przekonania. Aby mu w tym pomóc, rodzic powinien stymulować dyskusję, dopytując swojego księcia lub księżniczkę o wrażenia po wspólnym seansie. Czy bajka się podobała? Co było największym zaskoczeniem? Jak sądzisz, dlaczego to się stało? Co Ty zrobiłbyś/zrobiłabyś na miejscu bohatera? Tego typu pytania budzą w dziecku kreatywne myślenie i zachęcają do szukania innych, bardziej autentycznych dla siebie ścieżek i zachowań.

Mądre bajki dla dzieci - skąd wiedzieć, co wybrać?

Poszukując mądrych bajek do oglądania warto przede wszystkim zwrócić uwagę na kategorie wiekowe. Nie zostają one przypisane do poszczególnych tytułów przypadkowo, a są cenną wskazówką dla rodziców.

Należy jedynie w ograniczonym stopniu sugerować się tym, co polecają rodzice starszych dzieci. Popularność wielu bajek kreuje moda - bohaterowie filmów animowanych zdobią dziecięce ubranka, zabawki lub kosmetyki - jednak nie oznacza to, że każda z nich jest odpowiednia dla dziecka w każdym wieku.

Warto rozważyć te mniej popularne dzisiaj bajki, takie jak Bolek i Lolek, czy Miś Uszatek. Wiele bajek, które były popularne za czasów naszego dzieciństwa, niesie bardzo wartościowe i uniwersalne treści. Mimo swej prostoty, mogą one być dla dziecka naprawdę atrakcyjnymi bajkami. To co nam wydaje się dzisiaj zwykłe, dla dziecka będzie nowością. Jest to też doskonała okazja do tego, aby umacniać wasze więzi poprzez wspólne spędzanie czasu i opowieści z dawnych lat. Twój maluch na pewno z zaciekawieniem wysłucha historii z czasów, kiedy sama byłaś dzieckiem.

Później, przy wieczornej kąpieli, kosmetyki dla dzieci z ulubionymi bohaterami na opakowaniach sprawią, że dziecko przeniesie się w świat oglądanej wcześniej bajki, a kąpiel stanie się świetną zabawą! Może zainspirowani bajką wymyślicie wspólnie nowe przygody dla Bolka i Lolka – w końcu podobno najlepsze pomysły przychodzą właśnie podczas kąpieli!