Kiedy niemowlę podnosi główkę? Odpowiadamy!

Podnoszenie główki i utrzymanie jej w pionie jest dla niemowlaka sporym wyzwaniem. Pierwsze próby z tym związane maluch wykonuje jeszcze jako noworodek, a w miarę upływu czasu umiejętność tę doskonali. Zaczyna utrzymywać główkę w pionie coraz częściej i dłużej, choć nadal potrzeba wielu prób, gdyż w porównaniu do reszty ciała, jest ona bardzo ciężka. Od kiedy dziecko podnosi główkę i na jakim etapie życia zaczyna trzymać ją stabilnie? 

Dlaczego noworodek nie potrafi trzymać główki? 

Głowa noworodka stanowi jedną trzecią długości całego jego ciała. Jest ciężka, a układ nerwowy i mięśnie nie potrafią jeszcze jej utrzymać. Małe dziecko nie jest w stanie kontrolować swoich ruchów i pozycji. Będąc w brzuchu mamy, zupełnie inaczej odczuwało ciężar swojego ciała. Dlatego tak ważne jest podtrzymywanie główki niemowlaka podczas karmienia czy noszenia.  

Przeczytaj nasz artykuł: Karmienie piersią – ten szczególny moment.  

Dopiero wraz z rozwojem układu nerwowego maluch będzie w stanie opanować trzymanie główki i nauczy się kontrolować swoje ruchy. Słabe mięśnie karku i szyi wymagają regularnych ćwiczeń, które zajmą dziecku nawet kilka miesięcy. Rodzice powinni podtrzymywać jego główkę aż do 2. miesiąca życia, nawet jeśli wydaje im się, że maluch powoli opanował już tę umiejętność. Nie warto ryzykować – nagłe odchylenie główki do tyłu może skutkować naciągnięciami mięśni karku, a nawet urazem głowy czy kręgosłupa. Przy tak gwałtownym ruchu dziecko może również wyślizgnąć się z rąk rodzica. Trzymanie główki noworodka zwiększy dodatkowo poczucie bezpieczeństwa przy jego podnoszeniu.  

Kiedy niemowlę podnosi główkę? 

Pierwsze próby można z reguły zaobserwować, kiedy niemowlę podnosi główkę leżąc na brzuchu – zwykle dzieje się to w drugim miesiącu jego życia. Maluch jest wówczas w stanie unieść główkę na kilka sekund, mniej więcej pod kątem 45 stopni. Siedząc na kolanach rodzica, również jest w stanie podtrzymywać przez chwilę samodzielnie główkę. To, kiedy dziecko podnosi główkę na brzuchu i potrafi utrzymać ją swobodnie, jest tak naprawdę kwestią indywidualną, ale dzieje się najczęściej w trzecim miesiącu rozwoju dziecka, kiedy maluch potrafi już podpierać się na przedramionach i łokciach. Na przełomie trzeciego i czwartego miesiąca życia maluch zaczyna całkiem dobrze radzić sobie z tą umiejętnością – to moment, kiedy dziecko trzyma główkę w pionie.  

Kiedy niemowlę trzyma sztywno główkę? 

Dopiero w czwartym, piątym, a niekiedy nawet szóstym miesiącu życia niemowlę jest w stanie trzymać główkę w pionie tak, jak robią to osoby dorosłe. Dopóki nie opanuje w pełni tej umiejętności, rodzice muszą ją stale podtrzymywać. Istnieje kilka specjalnych ćwiczeń, które można stosować w ramach wzmacniania mięśni szyi i karku malucha.  

Podnoszenie głowy przez niemowlę – ćwiczenia wzmacniające 

• Staraj się jak najczęściej zmieniać pozycję dziecka. Maluchy, które długo leżą w łóżeczku lub przebywają w foteliku samochodowym, mają mniej okazji do ćwiczeń, a co za tym idzie do wzmacniania mięśni szyi i karku. 

• Kładź niemowlaka na brzuchu – pamiętaj jednak, że możesz to robić dopiero około 2-3 tygodnia jego życia – wtedy, kiedy odpadnie mu kikut pępowinowy. Możesz kłaść dziecko na brzuchu nawet 2-3 razy dziennie na kilka minut. 

• Kiedy maluch leży na brzuchu, pokazuj mu zabawki w intensywnych barwach, przesuwaj je wolno przed jego oczami. Maluch zacznie wodzić za nimi wzrokiem, a z czasem także głową. Możesz to robić także wtedy, kiedy dziecko podnosi główkę leżąc na plecach.  

• Kładź malucha na dmuchanej piłce, zwłaszcza jeśli Twoja pociecha nie lubi leżeć na brzuszku. Delikatnie huśtaj dziecko w przód i tył – to moment, kiedy niemowlę powinno podnosić główkę.  

Jak bezpiecznie nosić dziecko, kiedy nie trzyma jeszcze samodzielnie główki? 

Jeżeli dziecko nie trzyma jeszcze samodzielnie główki, należy nosić go w pozycjach, które zapewnią odpowiednie jej podparcie. Najbardziej standardowa jest pozycja półleżąca – pupa niemowlaka znajduje się wówczas na dłoni rodzica, a główka w zgięciu jego łokcia. Malucha można także nosić w pozycji przytulenia – dzięki temu niemowlę może bacznie obserwować wszystko to, co dzieje się wokół niego. Dobrym sposobem jest także noszenie dziecka w chuście, z podtrzymaną główką i w bezpiecznej pozycji. Pamiętaj, aby w miarę możliwości zmieniać pozycje noszenia Twojej pociechy – pozwoli to rozwijać jego umiejętności ruchowe na wielu płaszczyznach.  

Większość rodziców z niecierpliwością oczekuje na moment, kiedy dziecko podnosi główkę i jest w stanie utrzymać ją w pionie. Warto pamiętać o tym, że podnoszenie główki przez niemowlę jest na początku bardzo trudne. Rozwój tej umiejętności zależy od wielu cech dziecka, m.in. jego wagi, długości, napięcia mięśniowego, a nawet temperamentu i reakcji na poszczególne bodźce, dlatego to, kiedy dziecko trzyma główkę samodzielnie, jest tak naprawdę kwestią indywidualną.